Spis treści:
- Niecierpek – charakterystyka
- Niecierpek – odmiany
- Niecierpek – uprawa
- Rozmnażanie niecierpków
- Niecierpek – choroby i szkodniki
Niecierpek – charakterystyka
Niecierpki to rośliny bardzo dekoracyjne. Ich kwiaty charakteryzują się specyficzną budową – zawsze składają się z pięciu płatków, z czego jeden jest lekko wyciągnięty. Te piękne, kolorowe rośliny mogą być doskonałą ozdobą nie tylko zewnętrznych parapetów, balkonów czy tarasów, ale również świetnie sprawdzą się jako kwiat ogrodowy.
Kwiaty niecierpka mogą występować w odcieniach różu – od pastelowego po bardzo nasycony. Oprócz tego w sprzedaży znajdziesz gatunki kwitnące w innych barwach – białe, łososiowe, czerwone, żółte czy fioletowe. W zależności od odmiany kwiaty niecierpka mają średnicę od 1 do 5 cm.
Kwiat ten kwitnie przez cały sezon – od początku lata aż do jesieni (a niektóre odmiany również podczas zimowania w domu). Niecierpki na balkonie lub w ogrodzie będą efektowną ozdobą przez wiele tygodni.
Niecierpek – odmiany
Obecnie możesz kupić gatunki niecierpka o różnych rozmiarach i kolorach. Jako rośliny ozdobne występują zarówno w formach karłowatych, jak i wysokich. Najpopularniejsze gatunki tej rośliny to:
- niecierpek pospolity – leśna roślina jednoroczna, która występuje dziko w niemal całej Europie, Ameryce Północnej i w Azji. Charakteryzuje się dość dużymi i żółtymi kwiatami;
- niecierpek nowogwinejski – osiąga wysokość od 15 do 30 centymetrów, kwiaty mają średnicę od 3 do 6 centymetrów. Odmiana ta doskonale nadaje się do domów, na balkony oraz tarasy. Niecierpek nowogwinejski kwitnie od wiosny do pierwszych przymrozków;
- niecierpek balsamina – pochodzi z Chin. Odmiana ta jest nieco większa niż niecierpek nowogwinejski – osiąga wysokość do 60 cm. Kwiaty najczęściej mają kolor różowy, biały oraz fioletowy;
- niecierpek drobnokwiatowy – liście tej odmiany mają lekkie właściwości lecznicze. Roślina ma nagą i grubą łodygę, która się rozgałęzia. Je kwiaty są drobne i wyrastają po kilka w kątach liści;
- niecierpek waleriana (sułtański) – pochodzi z Afryki Środkowej. Rośliny tej odmiany dorastają do 45 centymetrów i charakteryzują się dużymi, najczęściej różowymi lub białymi kwiatami oraz silnie rozgałęzionymi, jasnozielonymi liśćmi. Niecierpek sułtański kwitnie do pierwszych przymrozków.
Wszystkie te rodzaje różnią się od siebie kolorem kwiatów, wysokością i pokrojem. Liście niecierpków również bywają nieco inne, w większości jednak są one ząbkowane i lancetowate.
Istnieje bardzo wiele odmian niecierpka, jednak większość z nich można spotkać w naturze głównie w Azji i Afryce. Fot.adelart/123RF.com
Niecierpek – uprawa
Niecierpki mają niewielkie wymagania, w związku z czym ich uprawa nie powinna przysporzyć ci problemów. Przy minimalnym nakładzie pracy bardzo efektownie ożywisz zacienione miejsca. W łatwy i szybki sposób wyhodujesz przepiękną łąkę na swoim balkonie lub w ogrodzie.
- Siew i sadzenie
Niecierpki to rośliny, które doskonale nadają się na ogrodowe rabatki, gdzie posadzone w grupach, tworzą piękne, kwietne łąki. W marcu można wysiać nasiona do pojemników. W miejsce docelowe wysadzamy siewki dopiero w drugiej połowie maja, po wiosennych przymrozkach. Niecierpki zazwyczaj bardzo łatwo się przyjmują i szybko zaczynają obficie kwitnąć.
- Stanowisko
Niecierpki preferują stanowiska jasne lub nieco zacienione, o rozproszonym świetle. Wiosną nie spiesz się z wynoszeniem rosnących w domu roślin na zewnątrz, ponieważ w temperaturze poniżej 5°C słabo się rozwijają. Ponadto niecierpki lubią miejsca osłonięte od wiatru. Jest to szczególnie ważne przy młodych roślinach, ponieważ silny wiatr może połamać młode pędy. Kwiaty te najlepiej będą rosły w żyznej oraz przepuszczalnej glebie.
Przeczytaj również: Jak pielęgnować jukę ogrodową, by zdrowo rosła i kwitła? Najlepsze naturalne nawozy dla juki
- Podlewanie i nawożenie
Ziemia w miejscu, gdzie rosną niecierpki, powinna być stale wilgotna. Pamiętaj zatem, by dość często, ale niezbyt intensywnie je podlewać. Jeśli przesuszysz lub też odwrotnie, zbyt mocno je podlejesz, rośliny bardzo szybko zwiędną. W okresie letnim, podczas dużych upałów zadbaj o intensywne i regularne podlewanie niecierpków.
Rośliny te bardzo dobrze reagują na nawożenie. Możesz robić to przez cały okres kwitnienia, mniej więcej raz w tygodniu. Do dokarmiania niecierpków najlepiej sprawdzą się wieloskładnikowe nawozy do roślin kwitnących (np. Agrecol dla Roślin Balkonowych, Bioekor czy Piękne Kwiaty).
- Zimowanie
Niecierpki, jak wiele innych kwiatów mało odpornych na mróz, należy przenieść do domu na zimę. Już we wrześniu przestań zasilać je nawozem. Niecierpki dobrze czują się w cieple i niektóre z nich potrafią kwitnąć nawet zimą. Przed przeniesieniem w nowe miejsce warto przyciąć ich pędy. Powinny mieć one długość około 10–15 cm. Zimą, podczas odpoczynku, rośliny potrzebują mniej wody. Wystarczy, że podlejesz je mniej więcej raz w miesiącu. Ważne jest, by nie dopuścić do całkowitego wyschnięcia podłoża.
- Niecierpki na balkonie
Ze względu na długie i obfite kwitnienie niecierpek to roślina, która bardzo dobrze sprawdzi się na balkonie czy tarasie. Należy jednak pamiętać o tym, że bezpośrednia ekspozycja roślin na słońce nie jest dobrym pomysłem. Wybierz lekko zacienioną stronę domu lub miejsce ze światłem rozproszonym np. przez gałęzie drzew.
Niecierpek to idealna roślina na lekko zacienione balkony i tarasy. Fot.stylus1956rs/123RF.com
Rozmnażanie niecierpków
Niecierpki możesz rozmnażać na dwa sposoby. Pierwszy z nich polega na wykorzystaniu sadzonek tych roślin. Możesz je kupić w większości sklepów ogrodniczych – są one dostępne tam w zasadzie przez cały sezon. Samodzielnie pozyskasz je także z przezimowanych, dorosłych roślin (koniecznie należy robić to wczesną wiosną!). Młode sadzonki powinny być przetrzymywane w miejscach dość jasnych, w temperaturze ok. 15–18⁰C – wówczas dosyć szybko i łatwo się ukorzeniają.
Innym sprawdzonym sposobem na rozmnażanie tych pięknych kwiatów jest wysiew niecierpków z nasion. Możesz zrobić to wczesną wiosną. Pamiętaj, aby zapewnić im jasne miejsce i wilgoć, by mogły wykiełkować i rosnąć.
Niecierpek – choroby i szkodniki
Niecierpki podatne są na różnego rodzaju choroby czy szkodniki. Jeśli na liściach naszej rośliny zauważysz jasne smugi, a na ich dolnej części cienką pajęczynkę, oznacza to, że niecierpek został zaatakowany przez przędziorka. Wówczas zastosuj odpowiednie preparaty (np. Tarcznik).
Z kolei kożuszek grzybni oraz brązowe plamy na liściach oznaczają, że kwiat został porażony przez szarą pleśń. Grzyb ten zwalczysz, opryskując roślinę środkiem grzybobójczym, takim jak Anty-Grzyb czy Biosept. W przypadku szarej pleśni również profilaktycznie usuń zaatakowane przez grzyb liście oraz unikaj nadmiernego moczenia nadziemnych części rośliny.
Szkodnikami, które mogą zaatakować niecierpki, są ślimaki. Objawem ich żerowania są obgryzione brzegi liści i kwiatów. Jeśli szkodniki pojawią się masowo, możesz zastosować preparat do ich zwalczania (np. Mesurol Alimax).
Jeśli szukasz rośliny, która będzie przepiękną ozdobą domu, balkonu czy tarasu, a jednocześnie nie będzie zbyt wymagająca, niecierpek to idealny wybór. Chwile spędzane na dworze staną się jeszcze przyjemniejsze w otoczeniu jego bujnych kwiatów.
Źródło: deccoria.pl
Przeczytaj również: Posiejesz raz, będzie zdobił ogród przez lata. Kiedy siać rozwar i jak go pielęgnować?