Spis treści:
- Drożdże — właściwości i zastosowanie
- Jak zrobić nawóz z drożdży?
- Jak stosować drożdże w ogrodzie?
- Drożdże — zastosowanie w domu
Drożdże to jednokomórkowe organizmy z królestwa grzybów. Rodzaje drożdży, z których korzystamy na co dzień:
- piekarskie,
- winiarskie,
- gorzelnicze (piwne)
- jogurtowe,
są szczepami gatunku Saccharomyces cerevisiae. W celach przetwórczych, piekarniczych i gorzelniczych używa się ich już od czasów starożytności.
Drożdże piekarskie, najczęściej używane w polskich domach, w sklepach sprzedawane są w trzech postaciach:
- drożdże świeże — w formie zbitej, miękkiej kostki o różnej gramaturze. Mają lekko beżowy kolor i charakterystyczny zapach. Przed użyciem do wypieku należy uaktywnić je w rozczynie.
- drożdże suche — mają postać bezowobrązowych granulek. Podobnie jak świeże, przed użyciem wymagają aktywowania w ciepłej wodzie lub mleku.
- drożdże instant — również sproszkowane, ale od wyżej opisanych odróżnia je gotowość do natychmiastowego użycia — można od razu dodać je do mąki.
Drożdże — właściwości i zastosowanie w ogrodzie
Poza walorami spożywczymi mają one działanie prozdrowotne. Zawarte w nich składniki odżywcze: węglowodany, żelazo, witaminy z grupy B, witaminy A i C, cynk, selen wpływają pozytywnie nie tylko na organizmy ludzi... ale też roślin!
Ze świeżych i sproszkowanych drożdży przygotowuje się nawozy oraz opryski, które są naturalną alternatywą dla chemicznych preparatów dostępnych w sklepach ogrodniczych. Pożyteczne grzyby przede wszystkim odżywiają i wzmacniają rośliny, a z niektórymi gatunkami wchodzą w mikoryzę – zasiedlają korzenie i w zamian za substancje pokarmowe, zapewniają im ochronę przed szkodnikami. Saccharomyces cerevisiae odznaczają się naprawdę szerokim zakresem działania, warto jednak dobrać odpowiednie formy „drożdżowych przetworów”, do problemu, którym chcemy się zająć.
Z drożdży piekarskich przygotowuje się nawóz sfermentowany lub niesfermentowany. Różnią się one czasem przygotowania i „mocą” działania. Co ciekawe, do przygotowania naturalnego środka ochrony roślin w zupełności wystarczy nam deszczówka (nie musimy zużywać czystej wody), a same drożdże mogą być kilka dni po terminie przydatności do spożycia – wciąż można je wykorzystać!
Drożdże pobudzają rośliny do wzrostu oraz stymulują do lepszego kwitnienia i owocowania. Wzmacniają system korzeniowy i polepszają jego zdolności do wchłaniania wody i innych składników mineralnych z gleby. Systematycznie stosowane wspierają rośliny i zwiększają ich odporność na niektóre choroby (szarą pleśń, zarazę ziemniaczaną, mączniaka) czy ataki szkodników (mszyce).
Drożdże pobudzają rośliny do wzrostu oraz stymulują je do lepszego kwitnienia i owocowania. Fot. Pixabay.com
Jak zrobić nawóz z drożdży?
Poniżej przedstawiamy dwa sposoby przygotowania skutecznego nawozu z drożdży:
- Naturalny nawóz z drożdży sfermentowany
17 g suszonych lub 50 g świeżych drożdży zalej 100 ml letniej wody i dodaj do nich ok. 100-200 g cukru. Roztwór odstawiamy na 2 godziny w niezbyt chłodne miejsce. Po upływie tego czasu dolewamy do niego kolejne 5 l letniej wody. Tak przygotowany nastaw potrzebuje tygodnia, by przefermentował. To bardziej skoncentrowana forma nawozu, dlatego przed użyciem zaleca się rozcieńczyć go z wodą (pół szklanki roztworu na 5 l wody).
- Naturalny nawóz z drożdży niesfermentowany
17 g suszonych lub 50 g świeżych drożdży rozpuszczamy w 5 l ciepłej wody. Roztwór będzie gotowy do użycia po odczekaniu ok. godziny. Jest to zdecydowanie prostsza metoda, jednak preparat, który otrzymujemy, ma nieco słabsze działanie, dlatego nie wymaga dodatkowego rozcieńczania. Od razu można podlewać nim rośliny. Warto go dodać do kompostownika – przyspieszy proces rozkładu substancji organicznych.
Nawóz z drożdży w ogrodzie można używać od wiosny do lata Fot. 123RF.com
Jak stosować drożdże w ogrodzie?
Nawóz z drożdży stosuje się przede wszystkim do warzyw (pomidorów, ogórków), roślin doniczkowych, roślin ozdobnych oraz drzew, krzewów i bylin owocowych (szczególnie dobrze działa nawóz z drożdży na truskawki). Pamiętajmy jednak, by nie stosować drożdży do odżywania cebuli czy ziemniaków – niestety, pogarszają ich smak.
Nawóz z drożdży w ogrodzie z powodzeniem możemy używać od wiosny do lata, przed kolejnymi aplikacjami zachowując ok. dwutygodniowe odstępy. Stosujemy go zarówno do roślin doniczkowych, jak i ogrodowych. Ze względu na dobroczynny wpływ na korzenie, stosujmy go przy przesadzaniu roślin i tworzeniu rozsad. Przyspiesza proces kiełkowania siewek i ułatwia ukorzenianie sadzonek.
Drożdże sprawdzą się nie tylko jako odżywczy nawóz, ale też naturalny oprysk na uciążliwe choroby i szkodniki, takie jak zaraza ziemniaczana, mączniaki, szara pleśń czy mszyce. Na te schorzenia najbardziej narażone są pomidory, ogórki i truskawki, więc je pryskamy w ten sposób w pierwszej kolejności. Nie zapominajmy jednak o innych roślinach w domu czy ogrodzie, które również skorzystają z takiej kuracji.
- Drożdże na choroby grzybowe roślin
50 g świeżych lub 17 g suszonych drożdży rozpuszczamy w tłustym, 3,2% mleku. Roztwór rozcieńczamy 5 l wody. Można dodać do niego również niedużej ilości szarego mydła, które sprawki, że oprysk dłużej utrzyma się na roślinach.
Przy użyciu ręcznego opryskiwacza naturalny preparat na zarazę ziemniaczaną rozpylamy tak, by znalazł się on na wierzchniej i spodniej warstwie liści. Pryskanie przeprowadzamy przez cały sezon, przynajmniej raz w tygodniu. Stosujmy go przede wszystkim, jeśli nasze ogrody nawiedzają ulewne deszcze, co zabezpieczy rośliny przed infekcjami.
- Drożdże do podlewania pomidorów
Naturalne nawozy i opryski z drożdży mają zbawienny wpływ na pomidory: przyśpieszają wzrost krzewów, zwiększają ich plonowanie, zapobiegają zarazie ziemniaczanej. Warzywa (a właściwie owoce – z pt. widzenia botaniki) możesz podlewać nawozem z wyżej opisanych uniwersalnych przepisów lub przygotować ich nieco ulepszone wersję.
Jak zrobić nawóz do pomidorów z drożdży?
17 g suchych lub 50 g świeżych drożdży rozpuść w 5 l lekko ciepłej wody. Dodaj do roztworu 100 g cukru oraz 0,5 l popiołu drzewnego.
Przeczytaj również: Nawożenie pomidorów. Sprawdzone i skuteczne metody ogrodników
- Oprysk z drożdży na pomidory
Tak przygotowany nawóz stosuj wiosną; najpierw ok. siedem dni po przesadzeniu pomidorów do gruntu, następnie tuż przed pojawieniem się kwiatów. Popiół drzewny dostarczy roślinom niezbędnego potasu i wapnia. Szybko zauważysz, że roślina wytwarza więcej owoców. Jak często podlewać pomidory drożdżami z uniwersalnych przepisów? Odżywki bez popiołu używać można raz na dwa tygodnie.
Oprysk z drożdży chroni pomidory przed chorobami grzybowymi. Fot. 123RF.com
- Nawóz z drożdży do ogórków
Podobnie jak w przypadku pomidorów, do podlewania ogórków również warto wykorzystać nawóz z drożdży wzbogacony o dodatkowe substancje odżywcze. Połącz 5 l letniej wody ze 100 g cukru, suszonymi (17g) lub świeżymi drożdżami (50g). Nakryj naczynie czystą, przewiewną ściereczką i odstaw nastaw w ciepłe miejsce na 48 godzin. Przed podlaniem rozcieńcz roztwór w 5 l wody i dodaj do niego ok. 200 g popiołu drzewnego. W ten sposób ogórki podlewamy tydzień po posadzeniu i tuż po kwitnieniu. Z nawozu z drożdży z dodatkiem popiołu drzewnego skorzystają również truskawki!
- Drożdże do roślin doniczkowych
Drożdże odżywią nie tylko rośliny ogrodowe, ale również te trzymane na domowych parapetach. Sprawdzą się jako odżywka do podlewania lekko zaniedbanych okazów, które wymagają reanimacji oraz jako starter wzmacniający i pobudzający młode sadzonki do lepszego wzrostu.
Drożdże — zastosowanie w domu
Poza ogrodem drożdże również znajdą parę przydatnych zastosowań:
- Świeżych drożdży użyć można do przygotowania pułapki na muszki owocówki, które uciążliwe są szczególnie latem. Przyciągają je zapachy fermentacji. W niepotrzebnym naczyniu – przeciętej plastikowej butelce, kubeczku po jogurcie – umieść kawałek świeżych drożdży. Na pojemnik naciągnij folię kuchenną i wykałaczką zrób w niej kilka otworów. Wabione zapachem owady złapią się w pułapkę, ale już się z niej nie wydostaną.
- Po drożdże często sięgają zapaleni akwaryści. Używają ich do bimbrowni CO2, który ma duże znaczenie dla rozwoju i dobrostanu roślin akwariowych – gaz ten jest niezbędny do przeprowadzenia procesu fotosyntezy. CO2 powstaje w wyniku fermentacji cukru przez drożdże. W reakcji powstaje gaz oraz zacier fermentacyjny z zawartością alkoholu. Nawożenie dwutlenkiem węgla dostarcza roślinom akwariowym węgla.
Drożdże piekarskie — mity
Czasem można spotkać się z określeniem „drożdże do szamba”. Drożdży domowych nie należy stosować jako środka do neutralizowania zapachów, rozpuszczania osadów i niwelowania zatorów w przydomowej kanalizacji. W tym celu należy używać profesjonalnych preparatów zawierających właściwe kultury bakterii.
Innym mitem dotyczącym drożdży piekarskich jest ich zdolność do udrożniania rur i przewodów kanalizacyjnych. Jeśli mamy problem z zatkanym odpływem, skorzystajmy z pomocy specjalistów, zweryfikowanych domowych sposobów lub profesjonalnych preparatów, jak np. popularny kret. Pod żadnym pozorem nie należy wrzucać drożdży do toalety ani innych rur odpływowych, ponieważ mogą je zatkać.
Przeczytaj również:
Pierwszy oprysk na choroby grzybowe. Najlepsza ochrona pomidorów na cały sezon
Kiedy podlewać warzywa - rano czy wieczorem? Czy sama woda wystarczy do podlewania warzyw?
Opryski są pomocne w walce z chorobami grzybowymi i szkodnikami pomidorów. Fot.123RF.com
Pokrzywa i jej właściwości. Lek na zmęczony organizm na INTERIA.TV.