Z artykułu dowiesz się:
Fiołek afrykański — charakterystyka
Fiołek afrykański - inaczej sępolia fiołkowa (Saintpaulia ionantha) należy do rodziny ostrojowatych (łac. Gesneriaceae) i bez wątpienia jest to najpopularniejsza, niewielka roślina doniczkowa. Pochodzi z górzystych terenów południowej Afryki. Dorasta do 10-12 cm wysokości, a jego liście o sercowatym kształcie i ciemnozielonej barwie układają się w zwartą rozetę. Stanowią doskonałe tło dla wyjątkowo barwnych kwiatów.
Kwiaty pojawiają się przez cały rok, co jest dodatkowym argumentem za umieszczeniem przynajmniej jednej sztuki na swoim domowym parapecie. Duża liczba odmian sprawia, że kwiaty mogą być zarówno pełne, jak i pojedyncze, a ich kolory różowego aż do niebieskiego. Z czasem u podstawy rośliny pojawiają się nowe rozety liściowe, które również chętnie pokrywają się kolorowymi kwiatami.
Przeczytaj również: Oto "kwiat wampira". Ma odbierać witalność i sprzyjać samotności
Fiołek afrykański kwitnie przez cały rok. Fot. 123RF/PICSEL
Fiołek afrykański — uprawa i pielęgnacja
Fiołek afrykański nie ma wygórowanych wymagań uprawowych, jednakże warto trzymać się tych kilku zasad, które sprawiają, że lubi obsypywać się kwieciem.
- Stanowisko fiołka powinno być ciepłe i jasne. Doskonale czuje się na oknie wystawy wschodniej. Jednakże przy zbyt silnym słońcu jego wzrost może lekko zahamować. Będzie kwitł przy każdej intensywności światła, jednakże w cieniu kwiatów będzie znacznie mniej. Temperatura, przy której kwitnienie fiołka jest najbardziej intensywne, to około 20°C. Nie lubi on niskiej temperatury, ponieważ przy niej staje się podatny na choroby grzybowe i gnicie. Najlepszym pomysłem będzie postawienie go nad kaloryferem.
- Podłoże dla fiołka może być uniwersalne, jednak jeśli masz wybór, zastosuj lekką i średnio żyzną mieszkankę uprawową. Dodaj do gleby odrobinę torfu i piasku, dzięki czemu będzie miała lepszą strukturę. Nie zapomnij o nasypaniu na dno doniczki warstwy drenażu, która w przypadku fiołka jest wyjątkowo ważna. Jeśli będzie stał w wodzie, bardzo szybko zacznie gnić.
- Podlewaj fiołka regularnie, ale oszczędnie. Zawsze też poczekaj, aż podłoże lekko przeschnie. Fiołek lub dużą wilgotność powietrza, ale zbyt duże ilości wody sprawiają, że zaczyna pleśnieć. To samo dzieje się, gdy zechcesz zraszać roślinę. Do nawadniania używaj jedynie miękkiej, odstanej wody. Warto też, żebyś pamiętał o wylaniu jej nadmiaru z podstawki doniczki za każdym razem, gdy minie kilkanaście minut od podlania okazu.
Ze względu na jego dużą wrażliwość na wilgotność warto zastosować podlewanie poprzez podsiąkanie. W tym celu wstaw doniczkę z fiołkiem do pojemnika z wodą tak, aby zanurzyć ją mniej więcej do połowy. Poczekaj około 15 min i postaw fiołka na kratce, aby nadmiar wody obciekł. Po tym czasie postaw roślinę na zwyczajnym miejscu. Dzięki takiemu zabiegowi dodatkowo ochronisz roślinę przed zmoczeniem liści lub przelaniem korzeni, a to już ogromne ułatwienie. - Do nawożenia fiołka stosuj nawozy uniwersalne do roślin kwitnących. Proces powtarzaj co 2 tygodnie przez cały okres kwitnienia, dzięki czemu roślina będzie cały czas w dobrej kondycji.
- Przesadzaj fiołka każdej wiosny do nieco większej doniczki, dzięki czemu będzie lepiej kwitła. Pamiętaj też o zdejmowaniu z fiołka kwitów, które przekwitły.
Tak zadbana roślina nie powinna sprawiać żadnych problemów, jednak warto poznać objawy zaniedbania lub chorób, które mimo wszystko mogą się pojawić na fiołku w różnych momentach jego rozwoju.
Przeczytaj również: Domowa uprawa fiołków afrykańskich. Najważniejsze zasady pielęgnacji sępolii
Fiołek afrykański — choroby i szkodniki
Fiołek cierpli zwykle poprzez złą pielęgnację. Dopiero wtedy staje się podatny na różnego rodzaju choroby. Jeśli więc zauważysz, że jego piękne, zwykle pokryte miękkim meszkiem, ciemnozielone listki zaczynają się zwijać i tracą swoją elastyczność, przyjrzyj się warunkom, które im zapewniasz.
- Fytoftoroza – Phytyphtora nicotianae
Grzyb ten atakuje fiołka afrykańskiego wtedy, gdy temperatura otoczenia wynosi między 20 a 25°C, a wilgotność podłoża i powietrza są bardzo wysokie. W takich warunkach zaatakowany fiołek nie ma żadnych szans na ratunek, dlatego zawsze usuwaj go w całości, a rośliny z nim sąsiadujące traktuj odpowiednio dopasowanym fungicydem. Fytoftoroza charakteryzuje się gnijącą podstawą pędu, ogonków liściowych i szypułek, na których wyrastają kwiaty.
- Zbyt dużo wody
Jeśli zauważyłeś, że liście fiołka stają się bardzo miękkie i zaczynają zwieszać się z doniczki, prawdopodobnie przelałeś roślinę. Jeśli chcesz ją uratować, wyjmij bryłę korzeniową z doniczki i poczekaj, aż nieco obeschnie. Następnie przesadź roślinę do świeżej, przepuszczalnej gleby z drenażem i pamiętaj, żeby podlewać ją zdecydowanie rzadziej. Istnieje szansa, że uda ci się ją uratować.
Zbyt dużo wody lub moczenie liście podczas tej czynności może spowodować wystąpienie jasnożółtych plam na liściach.
- Za niska temperatura
Kiedy zobaczysz, że liście fiołka zaczynają zwijać się do dołu, najprawdopodobniej naraziłeś roślinę na zbyt niską temperaturę. Mogło się tak zdarzyć w wyniku zbyt intensywnego wietrzenia lub w przypadku, gdy zapomniałeś kontrolować ciepła w pomieszczeniu, w którym znajduje się roślina. Jeśli już do tego doszło, usuń zniszczone części fiołka i przenieś go w miejsce, gdzie panuje znacznie temperatura lepsza do prawidłowego rozwoju.
- Szara pleśń
Kiedy u dołu liści i na ich spodniej stronie pojawią się wodniste, brązowe plamy, masz do czynienia z groźną chorobą o nazwie szara pleśń. Wywołuje ją grzyb Botrytis cinerea, który rozwija się w warunkach bardzo wysokiej wilgotności powietrza i przy małej ilości światła. Z czasem na plamach pojawia się siny nalot. Choroba powstaje w wyniku zaniedbania rośliny i ze względu na zraszanie jej liści, czego fiołek wyjątkowo nie lubi. Usuń wszystko, co zostało dotknięte chorobą, a następnie zastosuj oprysk ze środka wyprodukowanego dokładnie na taką okoliczność.
- Korynosporoza
Choroba ta objawia się nieregularnymi, ciemnymi plamami na liściach. Plamy zasychają od środka, a wokół nich pojawia się jasna aureola. Jeśli a choroba dotknęła twojego fiołka, to niestety musisz go usunąć. Warto to zrobić jak najszybciej, aby grzyb nie przedostał się na rośliny sąsiadujące. Nawet jeśli na sąsiadach rośliny nie widzisz objawów choroby, wykonaj oprysk prewencyjny z fungicydów dostępnych w sklepach.
- Wciorniastek zachodni
Jeżeli na liściach fiołka zauważysz jasne, srebrne plamki, prawdopodobnie zaatakował go szkodnik o nazwie wciorniastek zachodni. W takim wypadku musisz zacząć działać szybko, aby się go pozbyć. Między doniczkami fiołków ustaw niebieskie tablice lepowe, które pomogą wyłapać szkodnika. Ponadto zwiększ wilgotność otoczenia na jakiś czas, ponieważ wciorniastek tego nie znosi. Jeśli mimo to nie uda ci się go pozbyć, zastosuj oprysk fungicydowy.
Przeczytaj również: Jak zwalczyć wciornastki na kwiatach domowych?
Stosując się do zaleceń pielęgnacyjnych, trudno jest narazić fiołka na którąkolwiek z opisanych przypadłości. Warto więc o nich pamiętać.
Przeczytaj również:
Trzykrotka: jak ją pielęgnować?