Według legendy nazwa łacińska tej rośliny ma związek z objawieniem się Archanioła Michała św. Wawrzyńcowi. Miało ono miejsce w dniu jej zakwitnięcia, czyli 8 maja. Charakterystyczny dla litwora jest okazały wzrost oraz słodki, ziołowy zapach.
W Polsce objęty jest on częściową ochroną. Podgatunek typowy arcydzięgla rośnie w górach (Sudety i Karpaty). Podgatunek nadbrzeżny występuje w pasie wybrzeża, a także w dolinach rzek.
Arcydzięgiel czy… barszcz Sosnowskiego?
Arcydzięgla litwora łatwo jest pomylić z barszczem Sosnowskiego. Jak odróżnić obie te rośliny? Arcydzięgiel ma baldachy o kulistym kształcie i gładką, zieloną łodygę, podczas gdy u barszczu kwiatostany mają parasolowaty kształt, zaś sama łodyga jest bruzdowana i naznaczona fioletowymi plamkami. Liście anielskiego ziela po wierzchniej stronie są ciemnozielone, a od spodu sino-zielone. Ulistnienie barszczu Sosnowskiego ma żywszy odcień zieleni.
Arcydzięgiel litwor: liście, owoce i kwiaty
Liście mają spore rozmiary (nawet do 70 cm długości) i rosną na długich ogonkach. Ich blaszki są 3 lub 4-krotnie pierzaste. Kwiaty arcydzięgla są drobne, raczej niepozorne. W zależności od podgatunku mają one białe, żółte lub zielonkawe wybarwienie. Kwiatki zebrane są w dekoracyjne kuliste baldachy. Owocami tej byliny są rozłupki złożone z 2 płaskich niełupek w kolorze jasnobrązowym.
Arcydzięgiel litwor: warunki do uprawy
Roślina ta najlepiej rośnie na stanowiskach słonecznych. Nieźle radzi sobie ona w półcieniu. Jeśli chodzi o podłoże jest ona dosyć wybredna. Litwor preferuje gleby wilgotne, ale przepuszczalne i zasobne w składniki odżywcze.
Pielęgnacja anielskiego ziela sprowadza się głównie do odchwaszczania i nawożenia w okresie wiosennym naturalnymi nawozami. Podczas jego uprawiania nie wolno dopuścić do powstania nadmiernej suchości podłoża Należy podlewać go dosyć regularnie.
Litwor nieźle znosi mroź, ale potrzebuje ochrony przed wiatrem, gdyż jego łodyga jest gruba, ale pusta w międzywęźlach. Warto posadzić go w miejscu zacisznym np. pod płotem. Z uwagi na duże rozmiary, wymaga on sporo przestrzeni dookoła.
Rozmnażanie arcydzięgla
Z nasion roślinę te najłatwiej jest wysiać w okresie od lipca do października. Siew powinien być płytki. Dużo łatwiej jest rozmnożyć litwora poprzez podział kęp.
Arcydzięgiel litwor: choroby i szkodniki
Arcydzięgiel litwor choruje rzadko. Mimo to może zostać zaatakowany przez takie choroby, jak brunatna plamistość, mączniak prawdziwy, chwościk baldaszkowatych, rdza arcydzięgla oraz antraknoza. Wśród szkodników zagrożenie stanowią m.in. mszyce, przędziorki, zmieniki czy drutowce.
Lecznicze właściwości korzenia arcydzięgla
Ma on działanie przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze, przeciwbólowe, uspokajające, antydepresyjne. Usprawnia on trawienie i poprawia apetyt.
Stanowisko: Półcieniste, słoneczne
Wilgotność: Podłoże umiarkowanie wilgotne, podłoże wilgotne
Roślina ozdobna z: Owoce
Podlewanie: średnie
Wysokość: 2-3m
Pokrój: Wzniesiony
Termin kwitnienia: Maj, czerwiec, lipiec
Zimozielone: nie