Spis treści:
- Co wpływa na żyzność gleby?
- Dlaczego gleba traci żyzność?
- Jak przywrócić glebie żyzność?
- Żyzna gleba to zdrowe i bogate plony
Co wpływa na żyzność gleby?
Żyzna gleba – czyli jaka? W wielkim skrócie można zdefiniować żyzną glebę jako tę, która zapewnia optymalne warunki do rozwoju roślin. Nie tylko zasobność w składniki pokarmowe jest tu brana pod uwagę, ale wszystkie cechy gleby mające wpływ na rozwój roślin, do których należą:
- obecność w glebie składników pokarmowych łatwo przyswajalnych dla roślin,
- odczyn pH,
- ilość próchnicy,
- obecność pożytecznych mikroorganizmów glebowych,
- struktura gleby.
Zatem na żyzność gleby mają wpływ jej właściwości fizyczne, biochemiczne, biologiczne i chemiczne.
Często się mówi, że to właśnie obecność i ilość próchnicy w ziemi definiuje jej żyzność. Nic dziwnego, ponieważ substancje organiczne składające się na próchnicę wpływają zarówno na jej właściwości chemiczne, czyli zasobność w najważniejsze pierwiastki niezbędne roślinom do wzrostu, jak i właściwości biologiczne, ponieważ zawierają wiele mikroorganizmów, które między innymi przetwarzają składniki mineralne w formę dostępną dla roślin. Ponadto próchnica polepsza strukturę ziemię i jej możliwości magazynowania wody.
Przeczytaj także: Odkwaszanie gleby na wiosnę. Jaką glebę trzeba wapnować?
Jednym z domowych sposobów użyźniania gleby jest zastosowanie drożdży i jodu. Fot. Philippe Renaud/ 123RF.com
Wart jednak zwrócić uwagę także na odczyn gleby, który również ma duży wpływ na dostępność składników pokarmowych. Gleby kwaśne i bardzo kwaśne umożliwiają pobór roślinom żelaza, manganu, cynku, miedzi, boru i azotanowej formy azotu. Z kolei wraz ze wzrostem pH rośnie dostępność wapnia, magnezu i amonowej formy azotu. Z tego powodu najlepszą glebą do uprawy roślin wymagających dużej ilości składników pokarmowych jest ta o odczynie lekko kwaśnym, czyli 5,5–6,5 pH.
Dlaczego gleba traci żyzność?
Z czasem nawet najżyźniejsza gleba w ogrodzie może stać się jałowa i nieodpowiednia do uprawy warzyw czy wymagających roślin ozdobnych. Dlaczego gleba traci żyzność? Powodów jest kilka, a wśród nich najczęściej wymienia się:
- brak płodozmianu,
- ocieplenie klimatu,
- stosowanie chemicznych środków ochrony roślin,
- brak kontroli nad pH gleby,
- wietrzenie gleby,
- przenawożenie i nadmierne stosowanie nawozów sztucznych.
Ocieplenie klimatu i rosnąca temperatura ziemi oraz sztuczne środki ochrony roślin przede wszystkim wpływają negatywnie na właściwości biologiczne gleby, czyli obecność mikroorganizmów w glebie.
Wietrzenie gleby, nawozy sztuczne, a także brak płodozmianu z kolei wpływają na właściwości fizyczne gleby, prowadząc do braku składników pokarmowych lub złej ich proporcji w glebie. Z kolei złe pH gleby może spowodować, że składniki pokarmowe nie są dostępne dla roślin, przez co głodują, są bardziej podatne na choroby i ataki szkodników, a plony spadają.
Jak przywrócić glebie żyzność?
Gleba może być żyzna naturalnie, co wynika z jej składu i procesów glebotwórczych. W Polsce najżyźniejsze są czarnoziemy występujące na Wyżynie Lubelskiej. Mają największą warstwę próchnicy. Na szczęście żyzność gleby można kontrolować i dzięki odpowiednim procesom ją zwiększyć. Możliwe jest użyźnianie gleby dotąd nieodpowiedniej do uprawy roślin. Jak przywrócić glebie żyzność?
Przede wszystkim zadbaj o jej strukturę i pH. Do ziemi piaszczystej dodaj torfu, z kolei zbyt gliniastą rozluźnij piaskiem. Odczyn gleby możesz kontrolować za pomocą dodatku kwaśnego torfu czy wapnowania.
Przeczytaj także: Jak zakwasić glebę? Proste i naturalne sposoby na poprawienie pH ziemi
Aby zasilić ziemię w składniki pokarmowe, stosuj przede wszystkim nawozy naturalne. Świetnie sprawdza się obornik, który zapewnia największą ilość próchnicy. Możesz także wykorzystać kompost czy kwasy humusowe. Wszystkie te nawozy odżywią twoje rośliny, ale także wpłyną na właściwości biologiczne gleby.
Jednym z domowych sposobów użyźniania gleby jest zastosowanie drożdży i jodu. Drożdże dostarczają roślinom niemal wszystkich niezbędnych składników pokarmowych, czyli: chrom, cynk, fosfor, jod, magnez, mangan, wapń i żelazo. Z kolei ostatnie badania włoskich naukowców udowodniły korzystny wpływ jodu na przyspieszenie rozwoju korzeni i łodyg, a także większą produktywność nasion i przyspieszenie kwitnienia. Jak wykorzystać te składniki w tworzeniu domowego nawozu?
Wystarczy w 10 litrach ciepłej wody rozpuścić 2 łyżki cukru i 10 g drożdży w proszku. Roztwór należy na 12 h przenieść do ciepłego pomieszczenia bez dostępu do bezpośrednich promieni słonecznych. Po tym czasie roztwór należy przelać do konewki i wzbogacić kilkoma kroplami jodu.
W poprawie właściwości gleby może pomóc także:
- mikoryza,
- ściółkowanie słomą, szczególnie w okresie zimowym,
- zielone nawozy.
Należy także przestrzegać zasad płodozmianu, dzięki czemu ziemia może samodzielnie zregenerować się i zachować odpowiednią ilość składników pokarmowych.
Żyzna gleba to zdrowe i bogate plony
Żadne drogie nawozy sztuczne nie zapewnią ci obfitych plonów, jeśli zaniedbasz inne czynniki wpływające na optymalne właściwości gleby do uprawy roślin. W utrzymaniu żyznej gleby w ogrodzie czy warzywniku pomogą ci regularne badania gleby. Dzięki analizie glebowej możesz określić pH gleby, jej zasobność w składniki pokarmowe i zawartość materii organicznej. Badania takie przeprowadzają między innymi okręgowe stacje chemiczno-rolnicze. Dzięki nim jesteś w stanie dokładnie określić żyzność gleby i podjąć czynności, które mają na celu poprawę jej właściwości.
Warto także pamiętać, że żyzna gleba nie tylko zapewni ci zdrowe i obfite plony, ale także pozwoli ograniczyć stosowanie sztucznych nawozów czy środków ochrony roślin.
Źródło: Deccoria.pl
Przeczytaj także:
Jesienne nawożenie gleby. Jaki obornik wybrać pod warzywa?
Podlewanie i nawożenie agrestu na wiosnę. Kluczowe zabiegi, które gwarantują dużo owoców
Nawożenie truskawek na wiosnę. Czym i jak dokarmiać truskawki w marcu, kwietniu i maju?