Prace w ogrodzie w listopadzie – etapy
Przez wiosnę i lato podziwiałeś piękne kwiaty, delektowałeś się smakiem samodzielnie wyhodowanych owoców i odpoczywałeś otoczony wspaniałą zielenią? Jeśli w następnym sezonie chcesz spędzać czas w ten sam sposób, jesienią czeka cię sporo pracy. Listopad w ogrodzie to wbrew pozorom pracowity miesiąc. Dobrze przygotowany ogród na zimę oznacza mniej działań wiosną i gwarancję szybkiego plonu. Dlatego warto się postarać zrobić wszystko przed nadejściem chłodnych miesięcy roku.
Nie wiesz od czego zacząć? Nie rób wszystkiego naraz! Lepiej podziel jesienne prace w ogrodzie na kilka etapów.
1. Zwalczanie szkodników i chorób
Po intensywnym okresie wegetacji warto obejrzeć rośliny. Należy sprawdzić, czy pod swoimi listkami, na pędach czy korzeniach nie grasują szkodniki lub rozwijają się groźne choroby. Mogą one znacząco osłabić twoje kwiaty, krzewy i drzewa, a w efekcie sprawić, że nie przetrwają mroźnej zimy. Co więcej, wiosną mogą także przenieść się na pozostałe rośliny w ogrodzie i doprowadzić do poważnych spustoszeń.
Jesienią często atakują zwłaszcza choroby grzybowe, którym sprzyjają wilgoć i resztki obumarłych pędów, takie jak np. zgnilizna czy pleśń szara. Niebezpieczne mogą być także ślimaki, gąsienice motyli i chrząszcze, które zjadają liście i kwiaty oraz wysysają soki z rośliny.
Aby je zwalczyć, sięgnij po naturalne środki przygotowane z warzyw lub ziół. Jeśli nie pomogą, a straty będą coraz większe, nie bój się wybrać mocniejszych preparatów dostępnych w sklepach.
2. Usuwanie liści, obumarłych pędów, przejrzałych owoców
Regularne sprzątanie ogrodu jest bardzo ważne. Dzięki usuwaniu liści, gałęzi, pędów i owoców zapobiegasz rozwojowi chorób i rozmnażaniu się szkodników. Ale to nie jedyne zalety takiego działania.
Zebrana materia może Ci posłużyć do:
- wzbogacenia kompostu,
- ściółkowania,
- stworzenia schronienia dla małych ssaków, np. jeży, owadów, np. biedronek lub ptaków, które pozostają na zimę w Polsce.
Zaproś tych "przyjaciół" do swojego ogrodu, a wiosną pomogą Ci w walce ze ślimakami, mszycą i innymi szkodnikami!
Jeże pożerają ślimaki i chrząszcze majowe Fot. 123RF/PICSEL
3. Nawożenie roślin w listopadzie
W listopadzie należy również wykonać ostatnie nawożenie roślin przed zimą. Wybierz preparaty naturalne, takie jak biohumus lub kompost, albo specjalne środki dostępne w sklepach, a następnie zasil każdą roślinę, która tego potrzebuje.
Jeśli planujesz wiosną posadzić w ogrodzie nowe okazy, takie jak np. juka ogrodowa lub forsycja, powinieneś już dziś wybrać na nie miejsce i nawieźć je. Możesz to zrobić choćby obornikiem, który zawiera wiele cennych minerałów niezbędnych roślinom do wzrostu. Dzięki temu wiosną nowe sadzonki będą mogły od razu pięknie się rozwinąć.
Natomiast jeśli chcesz w przyszłym roku założyć trawnik albo warzywnik, wysyp na ziemię równomierną warstwę kompostu. Podczas zimy rozłoży się i wzbogaci glebę. Dzięki temu wiosną będziesz mógł od razu zacząć siać.
4. Ściółkowanie bylin i krzewów w listopadzie
Jesienne przygotowywanie gleby nie przyniesie żadnych efektów, jeśli przez zimę pozwolisz jej wyschnąć. Ocieplenie klimatu oznacza coraz wyższe temperatury podczas chłodnych miesięcy roku. W związku z tym glebę pokrywa tylko mała warstwa śniegu sprawiają, co powoduje, że ziemia jest narażona na działanie promieni słonecznych. W efekcie nagromadzona w niej woda szybko odparowuje, co nie wpływa to korzystnie ani na kondycję rośliny ani na jakość gruntu.
Aby zapobiec skutkom zimowej suszy, zanim nadejdą mrozy, wykonaj ściółkowanie. Zabieg polega na okryciu gleby wokół łodygi rośliny korą, trocinami, iglastymi gałązkami lub liśćmi. Pomagają one utrzymać odpowiednią wilgoć i temperaturę gruntu, dzięki czemu delikatne korzenie nie przemarzają oraz zapobiegają rozwojowi chwastów.
5. Wykopywanie kwiatów i okrywanie roślin w listopadzie
Jeśli masz w swoim ogrodzie gatunki egzotyczne, które nie są mrozoodporne, powinieneś jak najszybciej wykopać je z gruntu i przenieść w cieplejsze miejsce. Jest to niezbędne do tego, żeby pomóc im przetrwać. Jednocześnie pamiętaj, że każda roślina lubi inny sposób zimowania, dlatego najpierw zapoznaj się z wymogami, aby nie zrobić jej krzywdy.
Pozostałe okazy, które są wrażliwe na mróz, ale mogą zimować w gruncie, należy odpowiednio zabezpieczyć. Można to zrobić np. za pomocą iglastych gałązek lub agrowłókniny. Okryj szczelnie rośliny i odkryj, dopiero gdy temperatury na zewnątrz nie będą spadać poniżej 0°C.
6. Przycinanie krzewów jesienią
Jesienią należy również wykonać cięcie krzewów, np. malin i cisa. Jest to niezbędne, aby rośliny mogły przetrwać zimę, a na wiosnę wytworzyły nowe, młode pędy. Zabieg wykonuje się także po to, żeby usunąć obumarłe lub schorowane gałązki, które pod naporem śniegu mogłyby doprowadzić do połamania zdrowych części rośliny albo stać się ogniskiem rozwoju chorób lub pasożytów. W listopadzie przyciąć należy leszczynę, porzeczki ozdobne, tawuły, jaśminowce, forsycję i dereń. W przypadku starszych okazów (3-4 letnich) kwitnących wczesną wiosną na ubiegłorocznych pędach, cięcie ma charakter sanitarny; usuwa się pędy stare, uszkodzone, zdeformowane. Listopad to dobra pora na odmładzanie niektórych krzewów, np. lilaków, krzewuszki, berberysa i głogu.
7. Czyszczenie narzędzi ogrodniczych i oczka wodnego przed zimą
Masz w ogrodzie oczko wodne albo poidełko dla ptaków? Listopad to idealny czas, aby posprzątać je z obumarłych szczątków roślin i innych zanieczyszczeń. Trzeba je też zabezpieczyć, aby mróz nie spowodował uszkodzenia. Warto również zamknąć główny zawór i spuścić wodę z rur oraz węży ogrodowych, a następnie przenieść je do suchego pomieszczenia. Dzięki temu unikniesz rozsadzenia instalacji przez zamarzniętą wodę.
Pomyśl także o narzędziach, którymi się posługujesz w codziennej pracy. Czyszczenie narzędzi ogrodniczych przed zimą to obowiązkowe zajęcie. Jeśli zależy Ci na tym, żeby móc posługiwać się nimi w następnym sezonie, wymyj je, zdezynfekuj (po obcinaniu chorych roślin), zakonserwuj odpowiednimi preparatami i schowaj w suchym oraz ciepłym miejscu. Dobrym pomysłem jest również zaostrzenie noży kosiarki czy sekatorów, aby były gotowe na przyszły sezon.
Jesienią nie można zapominać także o regularnym podlewaniu, dopóki temperatury nie spadają poniżej 0°C, zwłaszcza podczas bezdeszczowych okresów. Rośliny potrzebują wody niezależnie od temperatury.
Listopad w ogrodzie – sadzenie roślin, krzewów i drzew
Chcesz już od pierwszych dni wiosny cieszyć się pięknymi kwiatami w ogrodzie? A może marzysz o tym, żeby owoce zawiązały się jak najszybciej? Jest to możliwe, ponieważ środek jesieni to doskonały czas na:
- sadzenie roślin cebulowych, które zakwitają wiosną, takich jak krokusy, narcyzy, przebiśniegi, tulipany, szafirki, lilie, zawilce, hiacynty i czosnki ozdobne. Umieść je na głębokości mniej więcej 20-30 cm w odległości 10-15 cm, a następnie przysyp ziemią i czekaj. Jeśli obawiasz się gryzoni, możesz przed posadzeniem umieścić je w specjalnych, ażurowych koszyczkach,
- sianie wieloletniej łąki kwietnej, która zawiera nasiona np. ostróżki letniej, maku lekarskiego, chabru bławatka, pozłotki kalifornijskiej czy ubiorka gorzkiego. Wybierz miejsce, usuń chwasty i wyrównaj glebę. Następnie poczekaj 2-3 tygodnie, aż ziemia osiądzie, ponownie zbierz chwasty, wysiej nasiona i na koniec podlej całość,
- sadzenie krzewów owocowych i drzew, takich jak: porzeczki, agrest, maliny, jabłonie, śliwy, dęby, klony, lipy, cisy, świerki, berberysy i wiele innych. Przed posadzeniem nawieź ziemię i sprawdź, w jakiej odległości należy umieszczać rośliny. Następnie wykop dół dwa razy większy niż bryła korzeniowa, ulokuj sadzonki w środku i przysyp ziemią. Na koniec pamiętaj o ich podlaniu!
Ogrodnicy często powtarzają słowa "sadzone jesienią, cieszą wiosną". Jest w nich wiele prawdy. Rośliny umieszczone w gruncie przed nadejściem zimy mają odpowiednio dużo czasu, aby wytworzyć silny system korzeniowy. Dzięki temu wiosną mogą skupić się na wytwarzaniu nowych pędów i owoców.
Jak widać, listopad to dość pracowity miesiąc dla ogrodników. Jednak warto poświęcić czas i energię, aby na wiosnę móc cieszyć się pięknymi efektami.
Redakcja Deccoria.pl