Profilaktyka najlepszą metodą
Nasze rośliny mogą być atakowane przez różne choroby oraz szkodniki. Generalnie choroby drzew owocowych można podzielić na te, które są powodowane przez wirusy, grzyby i bakterie. To właśnie od zidentyfikowania choroby i jej źródła pochodzenia zależy nasz sukces w jej zwalczaniu.
Najlepsza metoda walki to zapobieganie chorobom i szkodnikom. Drzewa owocowe należy doglądać i obserwować, szczególnie w okresach wzmożonej aktywności konkretnych szkodników czy chorób. Zatem jeśli dostrzeżemy zarażone pędy (we wczesnym stadium infekcji) to należy je usunąć poprzez cięcie sanitarne. Pamiętamy również o tym, by po cięciu (szczególnie grubszych gałęzi i wszystkich konarów) stosować pastę ochronną dla drzew. Zapobiega ona wnikaniu chorób poprzez ranę w głąb drzewa oraz przyspiesza gojenie i produkcję kalusa (tkanki przyrannej). Cięcie wykonujemy zawsze ostrym i czystym sekatorem. Jeśli jednak dojdzie do infekcji lub rozwoju szkodników na większą skalę należy zastosować bardziej radykalne kroki jak opryski. W miarę możliwości opryski drzew powinno się wykonywać środkami ekologicznymi (np. wywarem ze skrzypu polnego lub czosnku), będące bezpieczne dla środowiska i człowieka. Jeżeli sięgniemy po opryski preparatami grzybobójczymi lub owadobójczymi należy pamiętać, by wykonywać je w czasie gdy owady zapylające są nieaktywne (późne godziny wieczorne i pochmurne dni). Podczas wykonywania tego typu oprysków maseczka ochronna na nosie i ustach jest niezbędna, ponieważ wdychanie tego typu substancji może działać drażniąco na organizm człowieka a nawet wywoływać choroby (w tym nowotworowe).
Sprawdź, choroby poszczególnych gatunków drzew owocowych.
Parch gruszy i jabłoni
Jest to choroba grzybowa, której szybkie rozprzestrzenianie się służy wilgoć (pochmurne i deszczowe dni). Atakuje grusze i jabłonie. Objawami są brązowo-czarne plamy na liściach gruszy oraz oliwkowe plamy na liściach jabłoni. Plamy rozprzestrzeniają się również na owoce, które są małe i zniekształcone przez co nie nadają się do spożywania. Jak temu zapobiegać? Sprawdzą się opryski ze środków ekologicznych(wywar ze skrzypu polnego) oraz pestycydy.
Rdza gruszy i śliwy
Rdza jest chorobą grzybową, której rozprzestrzenianie się ułatwia deszczowa pogoda. Atakuje śliwy oraz grusze. Objawia się poprzez jaskrawe, pomarańczowe plamy na liściach gruszy oraz przez żółknięcie i przedwczesne opadanie liści śliw. Rdzę zwalczamy środkami podobnymi jak przy walce z parchem.
Zaraza ogniowa
To choroba bakteryjna, gdzie patogeny wnikają w głąb pędów i tam się rozwijają. Są przenoszone przez wiatr i ptaki. Zarazę ogniową możemy dostrzec na jabłoniach, gruszach i pigwach. Objawami są obumarłe części roślin, które przybierają brązowe i czarne zabarwienie jakby zostały podpalone. Niestety silnie zarażone drzewa należy usunąć i spalić. Tę chorobę można zwalczać poprzez opryski z wyciągu z sumaka czy orzecha włoskiego a także za pomocą pestycydów.
Fot. 123RF.com/ Zaraza ogniowa
Rak bakteryjny
Choroba bakteryjna, która objawia się wiosną poprzez brunatnienie pędów oraz nekrotyczne i pękające plamy wokół pąków. Infekcja atakuje drzewa pestkowe jak wiśnie, czereśnie, morele i brzoskwinie. Porażone pędy należy wycinać a rany zabezpieczyć pastą. Drzewa należy opryskiwać preparatami miedziowymi.
Zobacz, szkodniki drzew owocowych
Mszyca
Owady te są jednymi z najpopularniejszych szkodników drzew owocowych. Żerują na spodniej stronie liści gdzie nakłuwając się, wysysają soki z liści. Mszyce najczęściej występują na jabłoniach, czereśniach, brzoskwiniach i wiśniach. Wybierają najmłodsze liście, powodując ich skręcanie. Jeżeli nie skolonizowały całego drzewa a pojedyncze liście można je usunąć i spalić, zapobiegając ich rozprzestrzenieniu się. W przypadku dużej ilości zaatakowanych liści wykonujemy opryski środkami owadobójczymi, który trzeba powtarzać wg zaleceń z ulotki dołączonej do środka.
Kwieciak jabłkowiec
Szkodnik, który żeruje w pąkach jabłoni i gruszy. Objawia się zasychającymi i brązowiejącymi płatkami kwiatów. Taki pąk kwiatowy nie przekształci się w owoc a żer kwieciaka jabłkowca może przynieść znaczne straty w ilości plonów. Zwalczmy go poprzez potrząsanie gałęziami i strącanie owadów na płachtę. Gdy dojdzie już do żeru- usuwamy zajęte pąki kwiatowe. W przypadku słabego kwitnięcia i masowego wystąpienia żeru owada stosujemy opryski owadobójcze.
Fot. Wikimedia/Common/By Aung - photo, Domena publiczna - Kmiecik jabłkowiec
Owocówka
Owocówka jabłkóweczka to gąsienica, która żerując w owocach jabłoni i gruszy, drąży tunele. Jej występowanie można zaobserwować przez widoczne na powierzchni owoców odchody z przędzą. Gąsienice zwalczamy przez zrywanie zarażonych owoców oraz opryski. Owocówka występuje także w owocach śliw jako owocówka śliwkóweczka. Jej żer najlepiej jest widoczny po rozerwaniu owocu śliwki na pół - w środku znajduje się gąsienica z odchodami lub same jej odchody.
Fot. Fot.Wikimedia/Common/By picture taken by Olaf Leillinger - Praca własna, CC BY-SA 2.5 - Owocówka jabłkóweczka
W artykule zawarto główne choroby i szkodniki drzew owocowych. Niestety występuje ich znacznie więcej. Jeśli przyłożymy należną uwagę i zadbamy o nasze przydomowe sady z pewnością odwdzięczą się one obfitymi plonami a my prócz samozadowolenia zyskamy smaczne owoce.
Fot. Fot.Wikimedia/Common/By picture taken by Olaf Leillinger - Praca własna, CC BY-SA 2.5 - Owocówka jabłkóweczka
mgr inż arch. kraj. Anna Waligóra Jędrzejowska
Autorska pracownia projektowa ekoartprojekt
Zdjęcie główne: 123RF/PICSELL
Przeczytaj inne porady naszego eksperta:
Jak chronić rośliny w ogrodach przed upałami
Rośliny miododajne, które przyciągną pszczoły w ogrodzie
Pielęgnacja ogrodu na wiosnę - jak krok po kroku przygotować ogród na nowy sezon
Jak pielęgnować meble ogrodowe, tarasy, trejaże
Pielęgnacja ogrodu na wiosnę - jak krok po kroku przygotować ogród na nowy sezon
Kalendarz cięcia drzew i krzewów ozdobnych