Spis treści:
- Wysiew pora
- Rozsada pora krok po kroku
- Wysiew pora do gruntu
- Wymagania uprawowe pora
- Z czym najlepiej uprawiać pora?
Wysiew pora
Por możemy uprawiać z rozsady lub z bezpośredniego wysiewu do gruntu. Najczęściej praktykowane jest przygotowanie rozsad ze względu na długi okres wegetacji. Od siewu do zbioru potrzeba 5-7 miesięcy, a niekiedy trwa to nawet dłużej. Rozsady można przygotowywać już od połowy stycznia do połowy kwietnia. W kwietniu przychodzi właściwy moment na wysiew pora bezpośrednio na grządki w ogrodzie. Spośród wszystkich dostępnych odmian tego warzywa przyprawowego, mamy do wyboru pory wczesne i średniowczesne, które przeznaczone są na zbiór letni i jesienny oraz odmiany średnio-późne i późne, do uprawy z myślą o zbiorach zimą lub wiosną następnego roku.
Warzywo to najlepiej rośnie w miejscach słonecznych, na glebach piaszczysto-gliniastych, bogatych w próchnicę, dość żyznych i wilgotnych. Przez cały okres wegetacji wymaga systematycznego podlewania i odchwaszczania, a w razie potrzeby również zabiegów nawożenia pogłównego. Od lipca można zacząć usypywać wokół porów kopczyki, od powierzchni gruntu aż do nasady liści. Wpłynie to na wytworzenie się dłuższej wybielonej części warzywa.
Rozsada pora krok po kroku
Prodokowanie rozsady pora uważane jest za bardziej efektywne, niż wysiew gruntowy. Nasiona tego warzywa są bardzo drobne, jednak nie warto wysiewać ich zbyt gęsto. Rosnące "jedne na drugich" pory są mniejsze, słabsze, a także podatne na infekcje. Zasada 30 cm pomiędzy kolejnymi rzędami oraz 10 cm między młodymi roślinami zapewni lepsze plony.
W czasie przygotowań do rozsady pora krok po kroku pamiętaj, że:
- przygotowując rozsadę pora, napełniamy tacę lub pojemnik podłożem do siewu i pikowania, które obficie zraszamy;
- wysiewamy nasiona i delikatnie przysypujemy je ziemią, a następnie przenosimy je w cieple miejsce – optymalna temperatura do wysiania pora to 18 stopni Celsjusza;
- dużą wilgotność podłoża utrzymujemy aż do pojawienia się wschodów mniej więcej 2-3 tygodnie później – tyle trwa kiełkowanie; wówczas przenosimy rozsadę bliżej światła i możemy nieco obniżyć temperaturę otoczenia.
Gdy rośliny osiągną wysokość ok. 10 cm, możemy je przepikować do większych pojemników lub posadzić na miejsce stałe. Pikowanie to czasochłonne zajęcie, więc wielu ogrodników omija ten proces, wysiewając nasiona w takim terminie, żeby potem podrośnięte rośliny wysadzać od razu do gruntu. Jednak zabieg ten wpływa na wydłużenie najsmaczniejszej, białej części warzywa. Stara szkoła pikowania pora uczyła, żeby podczas jego przesadzania skracać mu korzenie i liście. Dziś odchodzi się od tej metody. Nowe poradniki mówią, że zabieg ten wpływa niekorzystnie na roślinę i opóźnia rozwój warzywa.
Wysiew pora do gruntu
Umiejętna uprawa z wykorzystaniem zasad systematycznej pielęgnacji pozwala wyhodować dorodne i aromatyczne okazy pora również w warunkach ogrodowych, czyli po prostu na odpowiednio przygotowanej w tym celu grządce warzywnika. Warto zaryzykować, ponieważ ceny tego warzywa nie spadają, a okazy dostępne w sklepach nie należą do najsmaczniejszych mimo sprawdzonego pochodzenia. Por to jedno z wysoce cenionych i naprawdę smacznych warzyw przyprawowych – jest nieco łagodniejszy od czosnku czy cebuli, przyjemnie ostry w smaku, soczysty i wyrazisty. Wysiany na własnej grządce będzie wartościowym dodatkiem w menu.
Ekologiczne warzywa to najbezpieczniejszy wybór – można je uprawiać na grządkach i w wysokich donicach. Fot. CanvaPro/123rf.com
Jeżeli planujemy wysiew pora do gruntu, robimy to zazwyczaj w rzędach oddalonych od siebie mniej więcej o 20-30 cm. Zagrabiamy je i delikatnie ugniatamy oraz obficie podlewamy. Gdy rośliny wyrosną do mniej więcej 10 cm wysokości, możemy przeprowadzić przerywkę lub przesadzić wybrane rośliny w odpowiedniej rozstawie, tak żeby miały miejsce do dalszego rozwoju.
Przeczytaj również: Ile nasion wysiewać? Jak gęsto siać warzywa i zioła?
Wymagania uprawowe pora
Por wymaga gleby żyznej, próchnicznej, zatrzymującej wodę, o obojętnym odczynie pH oraz słonecznego stanowiska. Najlepiej udają się w lata chłodne, obfitujące w opady. W trakcie wegetacji można pory dodatkowo zasilić wybranym nawozem lub np. gnojówką. Robimy to zazwyczaj mniej więcej 2 miesiące po posadzeniu. Do zabiegów pielęgnacyjnych należy też systematyczne odchwaszczanie. Warto też regularnie spulchniać międzyrzędzia.
Koniecznie powinniśmy zwrócić uwagę na wymagania uprawowe pora na glebach słabych. Tam zagon warto jesienią zasilić obornikiem lub wiosną dużą dawką kompostu. Na glebach żyźniejszych można uprawiać tę roślinę w drugim roku po nawożeniu. Por nie może być uprawiany w niewielkich donicach. Ale możemy spróbować uprawy w większych pojemnikach, szczególnie gdy planujemy zbiór młodych roślin. Sadząc por na grządkach, możemy go zagłębiać dość mocno, aż do nasady zielonych liści. Robimy to po to, żeby wykształciły długie i dobrze wybielone łodygi. Dobrze zagniatamy ziemię dookoła i podlewamy. Później możemy też kopczykować por, żeby wpłynąć na jeszcze większe wybielenie łodygi. Jeżeli nie przygotowaliśmy własnej rozsady wiosną, sadzonki tej rośliny często są dostępne w sklepach ogrodniczych.
Sadzonka pora jest maleńka i wrażliwa na suche podłoże, trzeba zapewnić jej odpowiednie warunki do rozwoju. Fot. 123rf.com
Warzywa te pełną dojrzałość osiągają późną jesienią, ale możemy je już zbierać od sierpnia w miarę potrzeby. Możemy je też pozostawić na grządce przez zimę. Mróz wielu odmianom pora nie przeszkadza. Nadaje się do zerwania nawet spod śnieżnej kołderki w środku zimy. Przetrwa aż do kolejnej wiosny.
Z czym najlepiej uprawiać pora?
Porów nie należy uprawiać na tej samej grządce, na której rosły wcześniej inne warzywa cebulowe. Jako przedplon możemy jednak wyhodować szpinak, rzodkiewkę, a także warzywa kapustne. Dobrze rozwinie się również na stanowiskach po pomidorach czy ogórkach. Dobrą praktyką będzie stosowanie zasad uprawy współrzędnej, ale najpierw trzeba dowiedzieć się, z czym najlepiej uprawiać pora. Dzięki właściwemu dopasowaniu warzyw w uprawie współrzędnej zyskamy bardziej obfite, smaczniejsze plony, a każdy z gatunków maksymalnie wykorzysta wartościowe dla niego składniki pokarmowe zawarte w glebie.
Współrzędnie, czyli razem z porem możemy uprawiać marchew, seler, kalarepy czy sałatę. Lepiej jednak uważać na bliskość takich gatunków warzyw, jak np. buraki. Częstotliwość bezpiecznego wysiewu pora w tym samym miejscu nie powinna być częstsza niż co 2 lata. Tym, co może pokrzyżować plany bezproblemowej uprawy pora w gruncie, są... chwasty. Regularne pielenie grządek jest niezwykle istotne, podobnie jak monitorowanie upraw w celu stwierdzenia lub wykluczenia obecności szkodników. Musimy zwrócić szczególną uwagę na takie choroby, jak:
- rdza,
- alternaria,
- biała zgnilizna,
- fytofrotoza.
Z kolei do najczęściej występujących szkodników na tych warzywach zaliczane są m.in.:
- miniarka parówka,
- wgryzka szczypiorka,
- rolnice,
- drutowce,
- wciornastki,
- mszyce.
Należy profilaktycznie monitorować stan roślin i w razie potrzeby odpowiednio szybko wykonać właściwe zabiegi, jeżeli tylko zauważymy niepokojące objawy. W walce z pędrakami warto stosować starą metodę naprzemiennej uprawy z gryką. Robiąc przerwę w uprawie porów i wysiewając właśnie grykę, podejmiemy w sposób naturalny efektywną walkę ze szkodnikami, plądrującymi cenne uprawy.
Materiał zaktualizowany. Po raz pierwszy ukazał się 16.02.2021 r.
Źródło: deccoria.pl
Przeczytaj również:
Nie możesz doczekać się pachnących pomidorów z ogródka? Te odmiany owocują najwcześniej
Jakie opryski trzeba zrobić w lutym? Najlepszy czas na zwalczanie szkodników i chorób
Żywopłot z grabu wypiera tuje. Kiedy sadzić i jak pielęgnować grab na żywopłot?