Spis treści:
- Dlaczego warto przyspieszyć rozkład kompostu jesienią?
- Napowietrzanie przyspiesza rozkład kompostu – jak to robić?
- Jak przyspieszyć rozkład kompostu jesienią?
- Czy kompost będzie gotowy do wiosny?
Dlaczego warto przyspieszyć rozkład kompostu jesienią?
Jesień to ostatni moment, żeby kompost zdążył się rozłożyć przed zimą. W tym okresie masz pod ręką ogromne ilości materiału – opadłe liście, skoszoną trawę, resztki po zbiorach czy cięte gałęzie. Odpowiednie zabiegi sprawią, że wiosną będziesz miał gotowy nawóz, zamiast czekać kolejne miesiące na jego dojrzewanie.
Zimą kompostowanie praktycznie ustaje ze względu na niską temperaturę i brak aktywności mikroorganizmów. Jesienne zabiegi pozwalają wykorzystać ostatnie cieplejsze dni i wilgotną pogodę, które sprzyjają intensywnej pracy bakterii. Dzięki nim możesz też uniknąć problemu przeładowanego kompostownika – zamiast na wiosnę przerzucać stos surowych odpadów, od razu użyjesz gotowego kompostu w ogrodzie.
Napowietrzanie przyspiesza rozkład kompostu – jak to robić?
Dostęp powietrza to podstawowy warunek efektywnego kompostowania tlenowego, podczas którego mikroorganizmy rozkładają odpady organiczne. Napowietrzanie przyspiesza rozkład kompostu, ponieważ dostarcza bakteriom i grzybom niezbędny do życia tlen, jednocześnie usuwając nadmiar wilgoci i dwutlenku węgla.
Aby jesienią zapewnić odpowiednią wymianą gazową w kompostowniku, warto przerzucać zawartość kompostownika co 2–3 tygodnie, najlepiej widłami lub specjalnym aeratorem. Podczas przerzucania materiał z wierzchu trafia w głąb stosu, a ten z dołu – na wierzch. Dzięki temu proces przebiega równomiernie w całej masie kompostu. Przy okazji możesz ocenić wilgotność pryzmy – powinna przypominać dobrze wyciśniętą gąbkę.
W mniejszych kompostownikach sprawdzą się również specjalne aeratory w postaci długich kijów z osadzonymi na końcu skrzydełkami. Wbijając je w kilku miejscach i obracając, skutecznie napowietrzysz kompost bez konieczności przerzucania całej zawartości. Pamiętaj jednak, że napowietrzanie ma sens tylko wtedy, gdy kompost jest odpowiednio wilgotny i zawiera właściwą proporcję składników.
Przeczytaj również: Kompostowanie bezpośrednie – na czym to polega? Jak kompostować na grządce
Jak przyspieszyć rozkład kompostu jesienią?
Kluczem do szybkiego kompostowania jest właściwa proporcja materiałów bogatych w azot (zielonych) i węgiel (brązowych) – około 1:2 lub 1:3. Jesienią dominują materiały węglowe, takie jak liście czy suche gałęzie, dlatego warto je równoważyć resztkami warzyw, skoszoną trawą czy obornikiem.
Rozdrabnianie materiałów znacząco przyspiesza rozkład, ponieważ zwiększa powierzchnię dostępną dla mikroorganizmów. Unikaj jednak tworzenia zbyt gęstych warstw jednorodnego materiału, np. samych liści – mogą one zlepiać się i blokować dostęp powietrza.
Równie ważna jest wilgotność. Zbyt suchy kompost nie będzie się rozkładał, a zbyt mokry zacznie gnić i wydzielać nieprzyjemny zapach. Jesienią, gdy opady są częste, zabezpiecz kompostownik przed nadmiernym przemoczeniem, ale w okresach suszy kontroluj jej wilgotność i zraszaj w razie potrzeby.
Dobrze napowietrzony i wilgotny kompost generuje ciepło, które sprzyja rozkładowi nawet jesienią. Fot. sachab/123RF.com
Domowe aktywatory kompostu – przepisy na przyspieszenie rozkładu
Naturalne aktywatory to świetny sposób na pobudzenie mikroorganizmów do intensywniejszej pracy. Najprostszym rozwiązaniem jest przygotowanie herbatki z pokrzywy. Wypełnij pojemnik świeżymi pokrzywami do połowy, zalej wodą i pozostaw do fermentacji na 10–14 dni, codziennie mieszając. Gotowy roztwór rozcieńcz w proporcji 1:10 i podlej nim kompost.
Dobrze sprawdza się też obornik, naturalny nośnik bakterii i azotu. Możesz wymieszać kilka łopat z warstwami kompostowanych materiałów lub przygotować roztwór z gnojowicy w proporcji 1:10 z wodą i podlać nim pryzmę. Uważaj, aby nie przedawkować – gnojowica w zbyt dużym stężeniu może zaszkodzić mikroorganizmom, dlatego lepiej rozcieńczyć ją bardziej niż ryzykować zniszczenie pożytecznych bakterii.
Innym skutecznym aktywatorem są gotowe preparaty mikrobiologiczne dostępne w sklepach ogrodniczych. Zawierają one specjalnie dobrane szczepy bakterii i grzybów, które skutecznie rozkładają odpady organiczne nawet w niższych temperaturach.
Przeczytaj również: Leniwe kompostowanie – hit z amerykańskich ogrodów. Jak działa ta metoda?
Czy kompost będzie gotowy do wiosny?
To zależy od wielu czynników – temperatury, wilgotności, składu materiałów i częstotliwości napowietrzania. Jeśli zaczniesz intensywnie kompostować we wrześniu, stosując regularne przerzucanie, odpowiednią proporcję składników i aktywatory, to istnieje szansa na otrzymanie częściowo dojrzałego kompostu wczesną wiosną.
Dojrzały kompost poznasz po ciemnobrązowym, prawie czarnym kolorze, sypkiej konsystencji i przyjemnym, leśnym zapachu. W gotowym kompoście nie zobaczysz nierozłożonych resztek roślin, poza ewentualnie drobnymi fragmentami gałęzi. Jeśli kompost jest jeszcze niedojrzały, ale nadchodzi wiosna, możesz go przesiać – drobniejsze, gotowe frakcje użyj od razu, a większe kawałki wrzuć z powrotem do kompostownika.
Pamiętaj, że dobrze napowietrzony i wilgotny kompost generuje ciepło, które sprzyja rozkładowi nawet jesienią. W chłodniejsze miesiące możesz dodatkowo okryć kompostownik folią lub starym dywanem, aby utrzymać odpowiednią temperaturę wewnątrz pryzmy.
Źródło: Deccoria.pl
Przeczytaj również:
Czosnek posadzony jesienią zaczął wschodzić? Jeszcze jest szansa na uratowanie plonów
Rozłóż w kilku miejscach w ogrodzie. Szczury przestaną robić sobie kryjówki
Ogrodnicy polecają między sobą te odmiany berberysów. Nie mają dużych wymagań i są bardzo efektowne